Британскиот суд во понеделник би можел да донесе конечна одлука дали основачот на Викиликс, Џулијан Асанж (52) треба да биде екстрадиран во Соединетите држави поради откривање на голем број тајни американски документи, со што треба да се стави крај на 13-годишните правни битки и притвор.
Двајца судии во Високиот суд во Лондон ќе одлучат дали судот е убеден од гаранциите на САД дека Асанж нема да се соочи со смртна казна и дека може да се потпре на правото на слобода на говор од првиот амандман доколку биде обвинет за шпионажа во САД.
Адвокатскиот тим на Асанж вели дека се можни три опции, дека тој би можел или да биде во авион преку Атлантикот во рок од 24 часа од пресудата, да биде ослободен од затвор или повторно да заглави во повеќемесечни правни битки.
„Имам чувство дека се може да се случи во оваа фаза“, рече неговата сопруга Стела минатата недела.
Таа сподели дека нејзиниот сопруг се надева дека ќе биде присутен на ова клучно рочиште.
Викиликс објави стотици илјади доверливи американски воени документи за војните на Вашингтон во Авганистан и Ирак, како и серија дипломатски телеграми, најголемото безбедносно нарушување од ваков вид во историјата на американската војска.
Во април 2010 година, тој објави доверливо видео на кое се гледа американски хеликоптерски напад во 2007 година во кој загинаа десетина луѓе во ирачкиот главен град Багдад, вклучувајќи и двајца новинари на Ројтерс.
Американските власти сакаат да го изведат Асанж со австралиско потекло на суд по 18 обвиненија, речиси сите според Законот за шпионажа, тврдејќи дека неговите постапки со Викиликс биле непромислени, ѝ наштетиле на националната безбедност и ги загрозувале животите на агентите.
Неговите многубројни светски поддржувачи го нарекуваат обвинението пародија, напад врз новинарството и слободата на говорот и одмазда за националниот срам. Групите за човекови права и некои медиуми, како и австралискиот премиер Ентони Албанес и други политички лидери, побараа случајот да биде отфрлен.
Асанж првпат беше уапсен во Велика Британија во 2010 година по шведски налог за обвиненија за сексуален криминал, кои подоцна беа отфрлени. Оттогаш тој е во домашен притвор, седум години затворен во амбасадата на Еквадор во Лондон, а од 2019 година е задржан во максимално обезбедуваниот затвор Белмарш во југоисточен Лондон, додека ја чека одлуката за негова екстрадиција.
