Светска банка предложи серија мерки за стабилизација на буџетот на Македонија, вклучувајќи зголемување на ДДВ за 1%, покачување на акцизите за цигари и зголемување на старосната граница за пензионирање. Овие мерки се препорачуваат со цел да се обезбедат дополнителни приходи, но носат и сериозни ризици, особено за пониските категории на население.
Зголемувањето на ДДВ е една од најчесто применуваните мерки за пополнување на буџетот, но мора да се внимава за да се заштити социјално ранливото население. Професорите Абил Бауш и Ванчо Узунов се согласуваат дека оваа мерка би довела до зголемување на цените на производите и услугите, што ќе има сериозен удар врз куповната моќ на граѓаните, особено на оние со пониски приходи.
Бауш нагласува дека зголемувањето на ДДВ за 1% може да донесе дополнителни 80-100 милиони евра годишно, но да се обезбедат компензациони мерки, како што е намалување на ДДВ за основните производи.
Од друга страна, професор Узунов предлажа прогресивно зголемување на данокот на личен доход и добивка, што би имало помалку влијание на сиромашните. Тој истакнува дека ДДВ го погодува секого, вклучувајќи ги и оние со пониски приходи, и предлажа опција каде би се опфатиле повеќе даноци на богатство.
Покачувањето на старосната граница за пензионирање е уште една важна препорака. Професор Бауш објаснува дека пензискиот систем е под голем фискален притисок поради низок однос помеѓу работоспособното население и пензионерите (1.5:1), што создава дополнителен товар за буџетот. Зголемувањето на старосната граница за пензионирање би ја намалило оваа дупка и би овозможило продолжување на активниот работен век на граѓаните, но оваа мерка не е без ризици. Професорот истакнува дека ако не се воведат мерки за вработување на постарата популација, ова може да доведе до зголемување на невработеноста и социјални напнатости.
Светска банка ја поддржува оваа мерка со цел да се намали притисокот врз пензискиот фонд и да се обезбеди поголема финансиска стабилност. Меѓутоа, ова е непопуларна мерка и може да предизвика отпор, особено во изборна година. Професорите сметаат дека Владата треба да ги преземе непопуларните мерки, бидејќи тие се клучни за одржување на долгорочната економска стабилност.
Целиот текст на Рацин со клик ТУКА.
