Skip to main content
Балкан

Милановиќ бара итен прекин на воената соработка со Израел

03/08/2025  19:00

Хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ негираше во Сињ дека Хрватска тргува со оружје со Израел, реагирајќи на повикот на претседателот Зоран Милановиќ до владата во саботата Загреб да престане да тргува со оружје и воена опрема со таа земја.

Спротивставени тврдења од премиерот и претседателот

Кога беше замолен да ја коментира изјавата на претседателот, премиерот рече дека „нема таква трговија“, додавајќи дека „соработката поврзана со набавка на оружје е исклучиво во доменот на владата и Министерството за одбрана“.

Министерството за одбрана, исто така, во саботата објави дека Загреб во моментов не купува оружје за хрватската армија директно од Израел.

Во саботата, Милановиќ ја повика хрватската влада да престане со трговијата со оружје и воена опрема со Израел, според Кабинетот на претседателот, кој додаде дека шефот на државата и врховен командант наредил прекин на воената соработка со Израел уште во мај.

„Што се однесува до неговиот став, тој го спомена на седницата на Советот за одбрана. Сепак, таа се однесуваше исклучиво на оперативната соработка – на пример, меѓу хрватската армија и израелските сили. Но, таква соработка во моментов нема“, рече Пленковиќ.

Министерството за одбрана, исто така, во своето соопштение од саботата изјави дека Хрватска нема воена соработка со Израел, „ниту ја имала, ниту планира да ја има“.

Можно е прекинување на програмата „Хоризонт Европа“

Единственото нешто на маса, како што рече Пленковиќ, е „предлог од Европската комисија привремено да се суспендира дел од средствата предвидени во рамковниот договор меѓу ЕУ и Израел за проектот Хоризонт Европа, а консултациите за ова се во тек. Мислам дека одлуката ќе биде донесена следната недела“, рече премиерот.

Министерот за надворешни работи Гордан Грлиќ Радман изјави во саботата дека Хрватска ја разгледува можноста за привремено прекинување на дел од соработката со Израел поврзана со програмата „Хоризонт Европа“, што би испратило јасна политичка порака, нагласувајќи дека тоа нема да биде „пробив на дијалогот“, туку „политички притисок“.

„Во рамките на дискусиите што се водат во ЕУ, Хрватска ја разгледува можноста да се придружи на сè поголем број земји-членки кои, со привремено суспендирање на дел од соработката со Израел, сакаат да испратат јасна политичка порака“, рече министерот за надворешни и европски работи.

Тој објасни дека станува збор за соработка во рамките на програмата Хоризонт Европа, главниот инструмент на Европската Унија за финансирање на научната и иновативната соработка.

Европската комисија во понеделник препорача делумно суспендирање на учеството на Израел во програмата за финансирање на истражувања „Хоризонт Европа“, предупредувајќи за кршење на човековите права и хуманитарното право во Газа.

Но, земјите-членки на ЕУ не успеаја да се договорат за суспензија, бидејќи некои земји, вклучувајќи ја и Германија, побараа повеќе време за проценка и анализа на ситуацијата.

Пленковиќ, исто така, ја опиша ситуацијата во Газа како „исклучително лоша и загрижувачка“, а пораката на ЕУ е да се овозможи испорака на хуманитарна помош и достоинствен живот за сите таму.