![](https://24info.mk/wp-content/uploads/2024/12/kosovo.webp)
В недела, на 9 февруари, во Косово треба да се одржат парламентарни избори, на кои ќе се утврди новиот состав на 120-члениот парламент за следните четири години. На изборите ќе учествуваат 28 политички субјекти со 1.280 кандидати. Ова ќе бидат први редовни парламентарни избори во земјата откако Косово прогласи независност од Србија во 2008 година.
Според Уставот на Косово, претседателот на државата, по консултации со политичката партија или коалицијата која има мнозинство за формирање влада, предлага кандидат за премиер до парламентот.
Најдоцна 15 дена по номинацијата, кандидатот за премиер го презентира составот на владата пред Парламентот на Косово, кој мора да го одобри. Владата се смета за избрана доколку добие мнозинство гласови од сите пратеници во косовскиот парламент. Доколку предлог-кабинетот не ја добие потребната поддршка, косовскиот претседател во рок од 10 дена по истата процедура предлага друг кандидат.
Доколку влада не биде избрана по вторпат, претседателот на Косово ќе распише нови избори, кои мора да се одржат најдоцна 40 дена по издавањето на претседателскиот декрет за тоа, се наведува и во Основниот закон на Косово.
Има четворица кандидати за премиер на Косово и тие беа официјално објавени од партиите неколку месеци пред да стане познат датумот на парламентарните избори. Тие се главно лидери на политички партии кои изразиле амбиција да ја водат владата на Косово.
Албин Курти
Кандидатот на владејачката партија во Косово, движењето Самоопределување, е нејзиниот лидер и актуелен премиер Албин Курти. Движењето Самоопределување е најголемиот политички субјект во државата. Албин Курти е роден на 24 март 1975 година во Приштина и е истакната личност во политичкиот и јавниот живот на Косово. Во 2005 г Албин Курти заедно со други активисти го формираше движењето Самоопределување, чиј лидер беше во периодот 2005-2015 година, а подоцна 2018-2025 година партијата стана водечка политичка сила во Косово на парламентарните избори во 2019 година и 2021 година
Тој беше кандидат на Движењето Самоопределување за премиер на три последователни парламентарни избори – во 2017, 2019 и 2020 година. Во 2021 година неговата партија освои најголем број гласови на последните парламентарни избори на 14 февруари – 50,28 отсто. Ова е и најдобриот резултат што една партија во Косово го постигнала од крајот на војната, се вели во биографијата на Курти.
Албин Курти се кандидира за уште еден мандат како премиер од Движењето Самоопределување што го предводи, откако беше избран за премиер на Косово на 22 март 2021 година. Доколку биде реизбран за премиер, ова ќе биде негов трет мандат, бидејќи меѓу 3 февруари и 3 јуни 2020 година, Курти накратко ја предводеше владата која беше соборена од власт со гласање недоверба.
Бедри Хамза – Демократска партија на Косово (ДПК)
Бедри Хамза е единствениот кандидат за премиер на Косово кој не е лидер на политичка сила, според косовски медиуми. Роден е на 8 ноември 1963 година во Горна Клина и моментално е градоначалник на општина Јужна Митровица. Хамза е кандидат на најголемата опозициска партија во моментов – Демократската партија на Косово (ДПК), предводена од Мемли Красниќи.
Дипломирал на Економскиот факултет на Универзитетот во Приштина во 1987 година и е магистер по економија, како и докторант на Универзитетот во Тирана. Од 2017 г Од 2011 година е предавач на приватниот колеџ ААБ во Приштина, каде, според неговата биографија објавена на официјалната веб-страница на градоначалникот на општина Јужна Митровица, предава макроекономија и банкарски менаџмент. Тој го водеше секторот за сметководство и финансии на дел од претпријатието Трепча во периодот од 1987 г и 1990 година, потоа до 1998 година работи во приватниот сектор.
Во периодот помеѓу 2008 г и 2011 година бил заменик министер за економија и финансии, а меѓу 2011 г и 2013 година а подоцна, во периодот 2017-2020 година, беше министер за финансии. Помеѓу двете министерски места, тој беше гувернер на Централната банка на Косово (2013-2017). Од февруари до октомври 2021 година е потпретседател на косовскиот парламент.
Лумир Абдиџику – Демократска лига на Косово (ЛДК)
Лидерот на опозициската Демократска лига на Косово (ЛДК), Лумир Абдиџику, е кандидат на таа партија за премиер на земјата. Роден е на 22 април 1983 година во Приштина. Во 2004 г Дипломирал на Економскиот факултет на Универзитетот во Приштина. Помеѓу 2005 г и 2006 година своето образование го продолжил во Британија, каде што магистрирал економски науки. Во 2013 г ја добил титулата доктор по економија на Универзитетот во Стафордшир.
Во периодот 2010-2017 г. Лумир Абдиџику го предводи Косовскиот институт за развојни студии Риинвест и учествува во меѓународни проекти надвор од Косово. Објавувал научни истражувања во престижни меѓународни списанија посветени на економијата, кои се фокусираат на фискалната политика и даночното затајување. Од 2007. Абдиџику е универзитетски предавач. Се приклучи на Демократскиот сојуз на Косово во 2017 година и доби голема поддршка на парламентарните избори таа година, како и на парламентарното гласање во 2019 година и 2021 година Во 2019 г станува член на раководството на Демократскиот сојуз на Косово. Во 2020 година е министер за инфраструктура и животна средина.Во 2021 година беше избран за лидер на Демократскиот сојуз на Косово, реизбран на таа функција во 2023 година.
Рамуш Харадинај – Коалиција Алијанса за иднина на Косово
Коалицијата Алијанса за иднината на Косово го предложи Рамуш Харадинај за свој кандидат за премиер. Тој е лидер на моментално опозициската Алијанса за иднината на Косово (ААК). Харадинај е роден на 3 јули 1968 година во Глоѓани до Дечани, Западно Косово. Тој е поранешен командант на расформираната Ослободителна војска на Косово, а по завршувањето на војната во 1999 г почнал да се занимава со политика и ја основал Алијансата за иднината на Косово (2000).
Тој ја извршуваше функцијата премиер на земјата двапати – помеѓу декември 2004 година и и март 2005 година, кога поднесе оставка поради обвиненијата за воени злосторства од страна на Хашкиот трибунал, а од септември 2017 до февруари 2020 година Харадинај доброволно му се предава на Меѓународниот трибунал. По неколкумесечен притвор, тој беше ослободен до почетокот на судењето, а откако судот го прогласи за невин, тој се врати во политиката.
Харадинај неколку години живеел и надвор од Косово, главно во Швајцарија, каде работел како градежен работник и телохранител.