Skip to main content
Свет

Иран ги зголеми цените на горивата за прв пат по 2019 година

13/12/2025  11:53

Иран денес воведе ново ниво на цени за национално субвенциониран бензин. Последното зголемување на цените во 2019 година предизвика масовни протести низ целата земја и репресија во која, според извештаите, беа убиени повеќе од 300 луѓе.

Евтиниот бензин се смета за нешто што во Иран се подразбира со генерации. Масовните протести поради зголемувањето на цените започнаа во 1964 година, кога тогашниот шах беше принуден да испрати воени возила на улиците поради штрајк на таксистите.

Но, иранската теократија денес е под зголемен притисок поради брзото слабеење на ријалот и економските санкции наметнати поради нуклеарната програма на Иран. Затоа, станува сè поскапо за државата да одржува една од најниските цени на бензинот во светот, кој се продава за само неколку центи за галон.

Претпазливиот потег на владата да ги зголеми цените сугерира дека Техеран сака да избегне каква било конфронтација со исцрпената јавност, особено откако Израел започна 12-дневна војна против Иран во јуни.

Горивото останува меѓу најевтините во светот

Новата структура на цени воведува трет степен во долгогодишниот систем на субвенции. Возачите сè уште можат да купат 60 литри месечно по субвенционирана цена од 15.000 ријали за литар, или околу 1,25 американски центи. Следните 100 литри остануваат по 30.000 ријали за литар, или околу 2,5 американски центи.

Сè што е над тоа сега се плаќа по новата цена од 50.000 ријали за литар, или околу 4 американски центи. Иран воведе рационирање на горивото уште во 2007 година, но досега тоа не ја намали побарувачката за екстремно евтин бензин. Дури и по новата цена, горивото во Иран останува меѓу најевтините во светот.

Разликата помеѓу реалните трошоци за производство и дистрибуција и цената на бензинската пумпа ја покрива државата преку субвенции. Меѓународната агенција за енергија (ИЕА) со седиште во Париз го рангираше Иран во 2022 година како втора земја во светот по субвенции за енергија, веднаш зад Русија.