Лидерите на Европската Унија ги откажаа плановите за невиден заем за репарација за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во овој аранжман, пишува Euronews .
Откако преговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев во текот на следната година и 2027 година, а товарот би паднал врз заедничкиот буџет на Унијата.
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарации поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го предводеше напорот, но тој не успеа бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, кои го претставија планот како најдобра опција. Дискусијата во четвртокот се вртеше околу смирување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели зазема тврд став, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклир се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не се подготвени да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што на крајот ќе гарантираат“.
Унгарија, Чешка и Словачка надвор од шемата
Дури и пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи на заем за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше своите европски колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да постигнат договор, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секоја мобилизација на буџетски средства на Европската Унија како гаранција за овој заем нема да има никакво влијание врз финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот одобрен од сите 27 земји
