
За прв пат, научниците успеаја да направат извонредни „тајмлапс“ слики што го прикажуваат моментот кога срцето почнува да се формира.
Сликите покажуваат како срцевите клетки во ембрион на глушец спонтано почнуваат да се организираат во форма слична на срце во многу рана фаза од развојот. Научниците веруваат дека оваа техника би можела да обезбеди нови сознанија за вродените срцеви мани кои влијаат на речиси едно од 100 новороденчиња, пишува „Гардијан“.
„Ова е прв пат да можеме да ги набљудуваме срцевите клетки толку внимателно и во толку долг временски период во развојот на цицачите“, рече д-р Кензо Иванович од Институтот за здравје на децата „Грејт Ормонд Стрит“ при Универзитетскиот колеџ во Лондон (UCL), главен автор на студијата.
„Прво моравме сигурно да одгледуваме ембриони во садови подолг период, од неколку часа до неколку дена, и она што го откривме беше сосема неочекувано.“
Сликите од развојот на ембрионот се направени со помош на напредна техника на светлосна микроскопија што им овозможи на научниците да ги следат ембрионите додека минуваат низ клучна фаза од развојот позната како гаструлација, кога ембрионот почнува да формира различни типови клетки и да воспоставува основни телесни оски.
Кратко потоа, клетките на срцевиот мускул се организираат во голема цевка која потоа се дели на оддели од кои ќе се развијат ѕидовите и коморите на срцето. Кај деца со вродени срцеви мани, овој процес може да предизвика дупка во ѕидовите на срцето.
Користејќи флуоресцентни маркери, тимот ги обележал клетките на срцевиот мускул – кардиомиоцити – кои светеле во различни бои. Слики биле правени на секои две минути во текот на 40 часа, покажувајќи како клетките се движат, се делат и формираат примитивен орган. Ова им овозможи на истражувачите точно да следат каде и кога првите клетки што го сочинуваат срцето се појавуваат во ембрионот.
Научниците откриле дека рано за време на гаструлацијата (околу шестиот ден од развојот на ембрионот кај глувците), се појавуваат клетки кои се развиваат исклучиво во срцето и дека се однесуваат на високо организиран начин. Наместо да се движат случајно, клетките следат јасно дефинирани патеки – без разлика дали ги формираат срцевите комори (коморите што пумпаат крв) или преткоморите (каде што крвта влегува во срцето од телото и белите дробови).
„Нашите наоди покажуваат дека одлуката на клетката да стане срцева клетка и нејзиното насочено движење може да се случи многу порано во ембрионалниот развој отколку што сугерираа претходните модели“, рече Иванович. „Ова фундаментално го менува нашето разбирање за развојот на срцето бидејќи покажува дека она што изгледа како хаотична клеточна миграција всушност следи скриени обрасци што обезбедуваат правилно формирање на срцето.“
Научниците веруваат дека ова знаење би можело да го подобри разбирањето и третманот на вродените срцеви мани, но и да го забрза напредокот во одгледувањето на срцево ткиво во лабораторија за целите на регенеративната медицина. Студијата е објавена во EMBO Journal.